Bademcik ve geniz eti enfeksiyonlara karşı savunmada ilk görev alan organlarımızdır. Bağışıklık sisteminin bir parçası olan bu organlar bakteri ve virüslere karşı mücadelede rol oynadıkları için enfeksiyon sırasında boyutları büyür, enfeksiyon durumu ortadan kalkınca normal boyutuna geri döner. Normalde 7-8 yaşına kadar büyüme eğilimde olup sonra çocuk büyüdükçe kendiliğinden küçülürler. Ama bazı çocuklarda boyutları çok büyük olup küçülmeyebilir. Bu durumda vücuda sağladığı katkıların yanı sıra çeşitli sorunlara yol açabilir.
Geniz eti ameliyatı ne zaman yapılmalıdır?
Geniz eti büyüklüğü, çocuklarda burun tıkanıklığının en sık nedenleri arasında yer alır. Bununla birlikte horlama, uyku apnesi, diş, çene ve yüz gelişim bozuklukları, geçmeyen burun akıntısı, sinüzite yol açabilir. Geniz etinin büyüklüğünü değerlendirmede en sık kullanılan yöntem endoskopik muayene ile çocuğun burun deliklerinden girilerek geniz etinin direk görüntülenmesidir. Bu muayenede geniz etinin burun arkasını tamamen kapattığı saptanırsa geniz eti alınması ameliyatı (adenoidektomi) yapılması gerekmektedir. Hastanın horlama veya burun tıkanıklığı şikayetinin olmasına rağmen geniz eti çok büyük değilse burun eti büyüklüğü, bademciklerin boyutu veya sinüzit açısından değerlendirilmesi gereklidir.
Kronik sinuzite yol açan geniz eti iltihaplanmasında ise ilk önce ilaç tedavisi uygulanmalı buna rağmen burun akıntısı devam ederse ameliyat açısından değerlendirilmelidir.
Çocuklarda horlama geniz eti büyüklüğüne bağlı olabileceği gibi horlaması olan her çocukta geniz eti büyüklüğü var anlamına gelmez. Çene ve ağız yapısı, burun yapısı, bademciklerin boyutu horlamayı etkileyen faktörledir. Horlamanın tedavisine karar verilirken tüm bu etkenler göz önünde bulundurulmalıdır. Geniz eti ile birlikte bademciklerin büyük olması sık görülen bir durumdur. Bu durumda geniz eti ameliyatı ile aynı seansta bademcik ameliyatı (tonsillektomi) yapılmalıdır.
Bademcik ameliyatı ne zaman yapılmalıdır?
Bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak üst solunum yolu tıkandığında, horlama ve uyku apnesine neden olduğunda bademciklerin ve geniz etinin alınması gereklidir. Bununla birlikte bademcik etrafında abse (peritonsiller abse), kötü huylu tümör şüphesi, çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümelerinde de bademcik ameliyatı (tonsillektomi) yapılması gereklidir.
Son bir yılda 7 defa veya son iki yılda yıl başına 5’şer defa veya son üç yılda yıl başına 3 ‘er defa ya da daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi durumunda da bademcik ameliyatı yapılması önerilir.
