Koanalar; her iki burun deliğinin geniz bölgesi ile birleşim yerindeki arka bölümüdür. Bazen burun deliklerinin bu arka bölümü doğuştan kemik yapı ile veya sadece yumuşak doku ile kapalı olabilir ve burundan nefes almak mümkün olmaz. Bu patolojik duruma koanal atrezi denilmektedir.
Koanal atrezi 7000-8000 canlı doğumda bir görülür. Eğer tek burun deliğinin arkası yani tek koana kapalı ise (tek taraflı koanal atrezi) herhangi bir problem oluşturmayabilir. Çünkü bebeğin nefes alabilmesi için açık olan diğer burun deliği yeterlidir. Eğer her iki koana da kapalılık ( bilateral koanal atrezi) söz konusuysa bebek doğumdan itibaren nefes alamaz ve bu hastaların büyük bir çoğunluğu entübe olmak (ağızdan soluk borusuna kadar tüp takılıp solunum makinasına bağlanmak) zorunda kalınır. Bu durumda bebeği acil koanal atrezi açılması ameliyatı yapılması gereklidir.
Koanal Atrezi Tanısı Nasıl Konulur?
Yenidoğan bebeğe rutin olarak burun muayenesi yapılır. Bu muayene sırasında burun deliklerinden geriye doğru sokulan ufak kateterler ile solunum yolları kontrol edilir. Kateterin ilerletilemediği durumlarda koanal atreziden şüphelenilmektedir. Bu durumda kulak burun boğaz doktoru tarafından ayrıntılı muayene yapılıp radyolojik tetkikler istenerek tek taraflı veya çift taraflı koanal atrezi teşhisi konulur.
Koanal Atrezi Tedavisi
Koanal atrezinin tedavisi cerrahidir. Her iki koanada atrezi mevcutsa acil ameliyat gereklidir. Tek taraflı koanal atrezi acil bir durum olmayıp çocuğun büyümesi beklenebilir. Genellikle okul çağına gelmeden tek taraflı koanal atrezi açılması ameliyatının yapılması önerilir.
Günümüzde gelişen teknoloji ile beraber en sık kullanılan cerrahi yöntem endoskopik koanal atrezi açılması ameliyatıdır. Bu ameliyatta kesi yapılmadan endoskopik olarak her iki burun deliğinden girilerek atrezik alan açılmaktadır. Genellikle ameliyat sırasında burun deliklerine stent yerleştirilmektedir. Bu stent 2-4 hafta kaldıktan sonra yine ameliyathane koşullarında stent çıkartılarak hasta yakın takibe alınır.
Koanal Atrezi Ameliyatı Sonrası Hasta Bakımı
Stent kullanılması durumunda antibiyotik, burun içi spreyler ve burun dış deliklerine nemlendirici kremlerin kullanılması gerekebilmektedir. Koanal atrezi cerrahi onarımı sonrasında, hastaların ameliyat bölgesinin debridmanı veya genişletilmesi işlemleri gerekebilir. Bu işlemler genellikle küçük bebeklerde ve çocuklarda genel anestezi altında yapılır.
Endoskopik koanal atrezi açılması operasyonu yaptığımız vakalardan bazılarının görüntüleri:
